17 ciekawych faktów o antybiotykach
Antybiotyki to największy przełom, jaki pojawił się w medycynie XX wieku. Ich odkrycie okazało się wielkim przełomem dla ludzkiego życia, ponieważ dzięki nim możemy dzisiaj zwalczać wiele chorób, z którymi wcześniej nie byliśmy w stanie wygrać. Leczenie antybiotykami z biegiem lat stawało się coraz powszechniejsze, a dziś znajdujemy się w momencie, gdy nadużywanie cudownych leków obraca się przeciwko nam i coraz bardziej obniża ich skuteczność. Każdy z nas doskonale wie, że antybiotyki pozwalają nam wyeliminować groźne zakażenia i zwalczyć wiele chorób. Jednak są fakty na temat antybiotyków, o których nie mamy pojęcia.
1. Antybiotyk w chlebie
Starożytni Egipcjanie stosowali wyciągi z pleśni i roślin, którymi skutecznie leczyli infekcje. Spełniały one swoją leczniczą rolę dzięki obecności mikroorganizmów produkujących substancje bakteriobójcze. Robili okłady ze spleśniałego chleba. Pleśń sprzyjała szybszemu gojeniu się ran.
2. Odporność na antybiotyki
Okazuje się, że ludzki organizm "przyzwyczaja się" się do antybiotyków i w efekcie potrzebujemy coraz większej dawki, żeby wyleczyć chorobę. Stosowanie antybiotyku na każdą chorobę, nawet najmniejsze przeziębienie, aby szybko sobie z nim poradzić, nie jest rozwiązaniem. Bakterie poznają swojego wroga i szybko uczą się, jak z nim walczyć. To w efekcie sprawia, że stają się silniejsze i trudniej je zwalczyć.
3. Antybiotyk w mózgu karaluchów
Naukowcy stwierdzili, że organizmy niektórych owadów, między innymi karaluchów, zawierają cząsteczki silnych antybiotyków.
4. Nie przerywać kuracji
Nie przerywaj kuracji tuż po ustąpieniu objawów. Już w środku terapii, gdy antybiotyk zabije większość bakterii, poczujesz się lepiej. Trzeba jednak brać lek do końca. W przeciwnym razie część bakterii zacznie się znowu rozmnażać, powodując nawrót choroby. Na dodatek zarazki będą już umiały rozpoznawać antybiotyk i się przed nim bronić.
5. Antybiotyk zabija dobre bakterie, bytujące w jelitach
Antybiotyk oprócz eliminowania chorobotwórczych bakterii, niszczy również drobnoustroje, stanowiące florę fizjologiczną. To one chronią człowieka przed różnymi zakażeniami bakteriami potencjalnie chorobotwórczymi. Niekorzystnym następstwem antybiotykoterapii może też być zniszczenie naturalnej jelitowej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego. Są one barierą dla bakterii chorobotwórczych. Dzieciom warto brać antybiotyki tylko wtedy, kiedy to jest naprawdę konieczne.
6. Antybiotyki a leki przeciwgrzybicze
Grzybica po antybiotyku to jedno z bardziej kłopotliwych i trudnych do leczenia powikłań po antybiotykoterapii. Osłabiając naturalną florę fizjologiczną, antybiotyki mogą być przyczyną grzybicy pochwy i grzybicy przewodu pokarmowego. Dlatego lekarze dosyć często radzą jednocześnie z antybiotykami stosować leki przeciwgrzybicze. Jednak ostatnie badania dowodzą, że nie warto łączyć antybiotyki i leki przeciwgrzybiczne. Takiego typu preparaty zawierają flukonazol, który negatywnie wpływa na naszą wątrobę. Preparaty na grzybicę powinny być przyjmowane po odstawieniu antybiotyku.
7. Niebezpieczna penicylina
Odkrycie pierwszego antybiotyku – penicyliny, stało się momentem przełomowym w historii ludzkości i jej walki z gnębiącymi ją chorobami zakaźnymi. Jednak penicylina dla świnek morskich jest śmiertelnie trująca.
8. Popijaj antybiotyki wodą
Nie popijaj leku sokami cytrusowymi, mlekiem ani napojami mlecznymi. Związki zawarte w sokach utrudniają wchłanianie leku z przewodu pokarmowego. Mleko i jego przetwory (kefir, jogurt, sery) mają dużo wapnia, który wchodzi w reakcję z lekiem, tworząc nierozpuszczalne w wodzie sole, przez co antybiotyk jest gorzej wchłaniany. Najlepiej popij preparat dużą ilością niegazowanej wody z małą zawartością soli mineralnych. Związki te powodują gorsze wchłanianie leków.
9. Antybiotyk na chorobę wrzodową żołądka
Barry Marshall, australijski lekarz i naukowiec, laureat Nagrody Nobla z dziedziny fizjologii i medycyny w roku 2005 wspólnie z Robinem Warrenem za udowodnienie, że bakterie Helicobacter pylori są odpowiedzialne za stany zapalne żołądka oraz chorobę wrzodową żołądka i dwunastnicy. Odkrycie to pozwoliło na skuteczne leczenie tych przypadłości za pomocą antybiotyków.
10. Agencja Żywności i Leków (FDA)
FDA, to amerykańska instytucja rządowa utworzona w 1927 roku. Zajmuje się kontrolą żywności i paszy, suplementów diety, leków (dla ludzi i zwierząt), kosmetyków. Instytucja została powołana po tym, gdy jedna kompania farmaceutyczna zaczęła wytwarzać antybiotyk, który zawierał substancję trującą. Po zażyciu antybiotyku zmarło 100 osób, więc rząd USA postanowił powołać instytucję, która by kontrolowała żywność i leki.
11. Przyczyna alergii
Alergia polekowa (uczulenie na leki) to coraz częściej spotykany rodzaj uczulenia. Wszystko m.in. przez nieograniczony dostęp do leków i częste ich nadużywanie. Dotyczy to zwłaszcza antybiotyków. Antybiotyki robią również spustoszenie w naturalnej florze bakteryjnej i osłabiają system odpornościowy.
12. Podróbki
Mniej więcej 30% leków sprzedawanych w tzw. krajach rozwijających się to podróbki. Chodzi między innymi o co drugi lek na malarię czy co trzeci antybiotyk. Podrobione substancje pochodzą w większości z Indii, a konsekwencje ich wytwarzania czy stosowania są zatrważające. Szacuje się, że z powodu stosowania podrobionych leków umiera każdego roku ponad 700 tysięcy osób!
13. Grypa a antybiotyk
Grypa i antybiotyk – czy można je łączyć ze sobą? Otóż nie. Grypa to choroba wirusowa, a antybiotyki to farmaceutyki, skierowane głównie przeciwko bakteriom, ale nigdy wirusom. Dlatego też kuracja antybiotykowa podczas grypy jest zabiegiem bezcelowym.
14. Antybiotyk z żaby
Skóra żyjącej w Rosji żaby brunatnej wydziela substancje o właściwościach antybiotycznych. Z tego powodu w dawnych czasach mieszkańcy Rosji wkładali żabę do mleka, żeby się nie zepsuło. Dzisiaj naukowcy widzą w żabie źródło substancji do produkcji nowych leków.
15. "Anielska poświata"
Podczas wojny secesyjnej Amerykanie zorientowali się, że rany niektórych żołnierzy świecą się na niebiesko. Zjawisko nazwali nawet "anielską poświatą". Ciekawostką zajęli się naukowcy, którzy zauważyli, że owo charakterystyczne świecenie to zasługa bakterii, które produkują naturalny antybiotyk.
16. Nowy antybiotyk
W 2015 roku naukowcy odkryli po raz pierwszy od niemal 30 lat nowy antybiotyk. Może on pomóc w coraz trudniejszej walce z opornymi na leczenie drobnoustrojami. Mikrobiolodzy stworzyli sposób hodowania mikrokolonii bakterii glebowych w ich naturalnym środowisku, czyli w glebie. Umożliwiło im to urządzenie o nazwie iChip, które pozwala na to, by do hodowanych w niewielkich półprzepuszczalnych pojemniczkach bakterii docierały składniki odżywcze i inne substancje z ich naturalnego środowiska.
17. Starożytny antybiotyk
Naukowcy dokonali ciekawego odkrycia. Mianowicie w kościach starożytnych nubijskich mumii znaleźli tetracyklinę. Jest to zupełnie współczesny antybiotyk, skąd więc znalazł się w tak starych eksponatach? Okazuje się, że Nubijczycy zawdzięczają go piciu piwa.