25 ustrojów politycznych, o których prawdopodobnie nie miałeś pojęcia
Niektóre formy rządów rozwijały się i dążyły do tego, aby zapewnić ludziom dobrobyt, natomiast inne niszczyły swój naród. Dziś najbardziej popularnym ustrojem politycznym jest demokracja, jednak istnieją inne formy rządów, o których prawdopodobnie nie miałeś pojęcia.
1. Logokracja
Pojęcie "logokracja" po raz pierwszy zostało użyte w XIX-wiecznym amerykańskim periodyku satyrycznym "Salmagundi", stworzonym i redagowanym przez pisarza Washingtona Irvinga. Logokracja – władza słów. Władza rządzi nie tylko przeszłością i teraźniejszością, ale przede wszystkim nazwami i językiem.
2. Plutokracja
Plutokracja – system sprawowania rządów, w którym podstawową zasadą władzy jest bogactwo. Plutokracja jest polityczną kontrolą oligarchii bogatych. Odnotowuje się liczne przypadki finansowego nacisku bogatych ludzi na rządy w celu uzyskania korzystnej legislacji.
3. Egzylarcha
Określenie" egzylarcha" oznacza tego, kto sprawuje władzę na wygnaniu lub co bardziej prawdopodobne, tego, który sprawuje władzę nad wygnanymi. Na przykład egzylarchą można nazwać Dalajlamę.
4. Technokracja
Technokracja – koncepcja ustroju społecznego, w którym władzę sprawowaliby technicy, eksperci, organizatorzy i kierownicy produkcji. Decyzje rzekomo coraz mniej kompetentnego "biurokratycznego" aparatu państwowego powinny być, zdaniem technokratów zastąpione decyzjami "ekspertów-speców", którzy mieliby kierować się wyłącznie motywami jak najlepszego rozwiązania różnych spraw, a nie interesem takiej lub innej grupy czy dominującej grupy społecznej.
5. Kleptokracja
Kleptokracja – dosłownie "władza złodziei". Forma władzy ze skorumpowanymi władcami, wykorzystującymi swoją pozycję do wykorzystywania bogactw naturalnych kosztem mieszkańców w celu poszerzania osobistego bogactwa i władzy politycznej.
6. Minarchizm
Minarchizm lub minimalny etatyzm – główny nurt libertarianizmu, doktryna społeczno-polityczna zakładająca, że wielkość aparatu rządowego i jego wpływ na wolne społeczeństwo powinny być jak najmniejsze, wystarczające do obrony wolności i własności każdego obywatela.
7. Demarchia
Demarchia (lub lottokracja) jest formą rządu, w którym państwem rządzą losowo wybrani decydenci, którzy zostali wybrani według sortowania (partii) z szerokiej puli uprawnionych obywateli. W polityce, sortowanie (zwane także działkami lub losowanie) jest wyborem decydentów przez loterię, którzy podejmują decyzje w sprawach dotyczących porządku publicznego.
8. Talassokracja
Talassokracja – termin odnosił się pierwotnie do państw rozciągających swą władzę na morzu.Tradycyjne talassokracje rzadko dominują wewnątrz rodzimych terytoriów. Termin ten odnosi się do dominacji morskiej, zarówno w jej militarnym, jak i gospodarczym znaczeniu.
9. Geniokracja
Geniokracja – to rządy geniuszy, ludzi wybitnych, o najwyższej, potwierdzonej testami, pozytywnej inteligencji intuicyjnej, nie manipulowanych zyskiem.
10. Merytokracja
Merytokracja – pojęcie określające najczęściej system, w którym pozycje uzależnione są od kompetencji, definiowanych jako połączenie inteligencji i edukacji, weryfikowanych za pomocą obiektywnych systemów oceny (np. certyfikatów).
11. Teoria elit
Etnokracja, teoria elit – teoria państwa, która twierdzi, że niewielka mniejszość, składająca się z przedstawicieli elit ekonomicznych i sieci planujących politykę posiada władzę w społeczeństwie.
12. Diarchia
Diarchia – system rządów, w którym funkcję głowy państwa sprawują dwie osoby, który pojawił się w Indiach jeszcze w roku 1919. Władza została podzielona między dwóch króli i między dwiema partiami rządzącymi.
13. E-government
E-government to ciągły proces doskonalenia jakości rządzenia i świadczenia usług administracyjnych poprzez przekształcanie relacji wewnętrznych i zewnętrznych z wykorzystaniem Internetu i nowoczesnych środków komunikacji. Celem tworzenia e-administracji jest zwiększenie efektywności działania administracji publicznej w zakresie świadczenia usług.
14. Ochlokracja
Ochlokracja – rządy motłochu, tłumu ciemnego pospólstwa. Panowanie gminu ulicznego, gminowładztwo.
15. Futarchia
Futarchia jest jedną z formą ustroju politycznego, którego pomysłodawcą jest Robin Hanson. Hasło: "Głosuj za wartości, ale przekonania są na pierwszym miejscu". Ludzie podczas głosowania powinni uwzględniać własne interesy i interesy państwa, a nie polityków.
16. Timokracja
Timokracja – typ ustroju politycznego. Pierwotna wersja, opisana przez Platona, to opierająca się na ideach Sokratesa władza ludzi kierujących się honorem. Inaczej mówiąc, miały być to rządy "najdzielniejszych". Timokracja według Platona miała być ustrojem wojowników, podobnie jak w Sparcie.
17. Netokracja
Netokracja – wizja nowej rzeczywistości przedstawiona w książce Alexandra Barda, w której władzę przejmą netokraci, zwani nową arystokracją, arystokracją sieci. W opisanej w tej publikacji rzeczywistości naczelną wartością jest informacja.
18. Demokracja płynna
Demokracja płynna – system łączący demokrację bezpośrednią i pośrednią. Każdy uczestnik ma jeden głos. Głos ten może zostać przekazany (delegowany) innemu uczestnikowi do głosowania. System umożliwia uczestnikowi udział w ciągłym procesie decyzyjnym.
19. Nookracja
Nookracja – ustrój państwowy oparty na przewadze rozumu, którego pomysłodawcą jest Teilhard de Chardin. Zakłada, że władza powinna być sprawowana przez sztuczną i biologiczną inteligencję za pomocą internetu.
20. Ergokracja
Władza należy do ludu pracującego.
21. Dystrybutyzm
Dystrybutyzm – koncepcja polityczno-ekonomiczna zakładająca stworzenie społeczeństwa dobrobytu poprzez upowszechnianie drobnej własności w przemyśle, handlu i rolnictwie; dystrybucjonalizm
22. Stratokracja
Stratokracja – rządy wojskowe, władza armii. W odróżnieniu od dyktatury wojskowej, w której nie jest przestrzegane prawo, stratokracja zakłada sprawowanie rządów na podstawie przepisów prawnych.
23. Elektrokracja
Odmienna forma demokracji. Ludzie nie uczestniczą w podejmowanym decyzji politycznych, natomiast drogą głosowania mogą wybierać przedstawicieli rządu.
24. Teokracja
Teokracja – doktryna polityczna, według której władzę w państwie sprawuje kapłan lub kapłani. Utrzymuje się wtedy, że sprawujący władzę w państwie są powoływani przez Boga lub bogów, którzy sprawują w nim rzeczywistą władzę. Pierwszy raz terminu teokracja użył Józef Flawiusz. Posłużył się on nim dla oznaczenia koncepcji rządów zawartej w biblijnej Torze.
25. Anarchokapitalizm
Anarchokapitalizm jest anarchistyczną ideologią polityczną, która opowiada się za eliminacją państwa na rzecz indywidualnej suwerenności na wolnym rynku. Według anarchokapitalizmu działalność osobista i ekonomiczna byłaby regulowana przez naturalne prawa rynku i poprzez prawo prywatne, a nie w wyniku działań politycznych.
Każda z tych form rządów ma zarówno zalety, jak i wady. Jednak najlepszy system sprawowania rządów to ten, który zapewnia swoim obywatelom pokój, równouprawnienie i dobrobyt.