Monopol pełny, czyli cechy konkurencji niedoskonałej
Monopol pełny (czysty) jest taką organizacja rynku, która wyklucza wszelką konkurencję. Jeśli odwołać się do definicji czystego monopolu, to można dowiedzieć się, że przy takiej organizacji rynku możliwy jest jedyny sprzedawca towaru, odpowiedników lub zamienników którego nie ma w innych branżach. Monopol pełny jest przykładem niedoskonałej konkurencji.
Firma w warunkach czystego monopolu
W warunkach monopolu czystego firma może przebywać tylko w przypadku, jeśli produkowany przez nią towar jest unikatowy i nie ma nawet bliskich substytutów.
Wśród przykładów przedsiębiorstw monopolu czystego można wymienić różnego rodzaju spółki komunalne, bez usług których nie obejdzie się żadna firma. Nie zważając na to, że w dzisiejszym świecie między przedsiębiorstwami działającymi w różnych branżach toczy się walka konkurencyjna, w niektórych przypadkach istnienie monopolistów uzasadnione jest koniecznością. Na przykład w wioskach i miasteczkach monopolistą może być dostawca maszyn rolniczych lub firma naprawcza.
Objawy czystego monopolu
Czysty monopol ma swoje specyficzne cechy, które trudno pomylić z innymi zjawiskami ze sfery gospodarki. Do głównych właściwości należą:
- unikatowość i nieporównywalność w stosunku do innych towarów;
- jedyny sprzedawca;
- posiadanie surowców podstawowych.
Oczywiście mając taką władzę, firma-monopolista jest w stanie ustalić swoje ceny i w ten sposób regulować ofertę. Często takie firmy celowo zawyżają cenę, dzięki czemu otrzymują bardzo wysokie zyski. Dla monopolisty nie ma sensu kierować się w danych zagadnieniach czymś, oprócz względów osobistej korzyści. Wobec tego, że konsument nie ma wyboru, on i tak będzie musiał kupić towar lub zrezygnować z używania go w ogóle. Dlatego też monopolisty nigdy nie wydają pieniędzy na reklamę – ich produkt tego po prostu nie potrzebuje.
Warto zauważyć, że czysty monopol i czysta konkurencja (istnieje, gdy na rynku jest wielu kupujących i jeden sprzedający bądź jeden kupujący i wielu sprzedających) mają złożone wzajemne relacje: jeśli nagle inna firma spróbuje wyjść na rynek z tym samym towarem, konkurencja będzie bezwzględna. W tym przypadku wyniknie konieczność uzyskania patentów, licencji i często – pokonywania nieuczciwej konkurencji.
Rodzaje monopolu pełnego
Nie zważając na to, że specjaliści i eksperci od dziedziny gospodarki występują przeciwko monopolowi, jest on wciąż obecny w dzisiejszym społeczeństwie. Istnieje kilka rodzajów takich firm:
- Naturalny monopol — monopol, który pojawia się w sposób naturalny na skutek działania wielu czynników (na przykład Polskie Koleje Państwowe).
- Monopol oparty jest na wydobyciu unikalnych surowców (na przykład Rosyjski Gazprom ).
- Monopol kontrolowany i regulowany przez państwo. Do tego typu należą wszystkie sieci elektryczne i cieplne.
- Otwarty monopol — monopol, który powstaje w związku z wprowadzeniem zupełnie nowych produktów (jak w swoim czasie firma Apple, która wdrożyła technologię touch).
- Zamknięty monopol — monopol, który powstaje w przypadku, gdy państwo zabrania wielu firmom pewnego rodzaju działalności (jako przykład można przytoczyć kompleks wojskowo-przemysłowy).
- Monopol geograficzny — monopol powstały w daleko położonych miejscowościach.
- Monopol technologiczny — monopol, wynikający z cech technologii (takimi w swoim czasie były telefony stacjonarne).
Czysty monopol, jeśli przyjrzeć się bliżej jest nie tak rzadką rzeczą w dzisiejszym świecie. Wcale nie w każdej branży możliwe są warunki do konkurencji.
10 znanych osób nie są tymi, za kogo się podają 
Historia miłości Adriano Celentano i Claudii Mori 
Top-17 najbardziej znanych prowokujących sukienek w historii
10 gwiazd, które mają problemy z włosami 
© Orphus